Okswerd

Okswerd, ook wel als Oxwerd geschreven, is een buurtschap tussen Niezijl en Noordhorn.

Okswerd, Gemeenteatlas van J. Kuyper uit 1867

Kaart uit de Gemeenteatlas van J. Kuyper, 1867.

Op de kaart zijn de, al verharde, wegen naar Friesland weergegeven: de Friesestraatweg en de trekweg langs het Hoendiep

De boerderijen van Okswerd liggen langs de oudste zeedijk van het Langewold, die mogelijk rond 1250 door monniken van de kloosters Aduard en Jeruzalem (Gerkesklooster) werd aangelegd vanaf Gerkesklooster naar de keileemrug van Noord- en Zuidhorn. Deze dijk liep ten zuiden van de latere dorpen Grijpskerk en Niezijl en langs Okswerd.

Over deze dijk liep de oude verbindingsroute tussen Friesland en Groningen, die ook wel ‘De Roder’ werd genoemd. Van de dijk is niets meer terug te vinden maar het traject is nog wel gedeeltelijk in het landschap te volgen. In Grijpskerk is over de oude route van de dijk later de straat ‘De Roder’ gelegd.  In 1416 is bij Okswerd voor het eerst sprake van een zijl (een sluits), die lag op het punt waar het Stille Diep de dijk kruiste. Vanwege haar ligging aan de doorgaande route tussen beide provinciën vormde het een strategisch punt. In 1417 werd er gevochten tussen de Schieringers en Vetkopers in de Slag bij Okswerderzijl, waarbij de Vetkopers de slag wonnen. (bron: Wikipedia)

De vroegere dijk vanaf de Friesestraatweg in de richting van Noordhorn. Het eindigt bij de voormalige herberg “De Gouden Leeuw” in Noordhorn, die voor het eerst vermeld wordt in 1622. De foto is genomen op een vroege, mistige, ochtend door ©R. Brinkman. De foto maakte onderdeel uit van een reizende expositie van- en over de Gemeente Westerkwartier die werd gehouden na de samenvoeging van de gemeenten Marum, Grootegast, Zuidhorn en Leek.

Sloterzijl

Bij Okswerd werd een vesting opgericht, Sloterzijl, als verdedigingswerk. Deze borg of, waarschijnlijker, blokhuis werd weer afgebroken als onderdeel van een vredesverdrag tussen de Vetkopers en Schieringers, volgens een document uit 1432.

Print Friendly, PDF & Email